Het orgel 

Tot voor kort nam iedereen aan dat het orgel in 1897 is vervaardigd door de firma e. leichel & zonen te Arnhem.  Misschien omdat op het orgel, rechts naast naast de naam Leichel en Zonen, een jaartal staat vermeld, 1897. 

Als men echter de tekst van dit ronde schild nader bestudeert, leest men, van boven naar beneden, Arnhem, Geldersche tentoonstelling, nijverheid , handel, 1897. Inderdaad, in 1897 werd in Sonsbeek (Arnhem) rondom de villa Sonsbeek de Geldersche Nijverheidstentoonstelling gehouden. Het was een beurs waar bedrijven aan bezoekers lieten zien wat ze zoal konden produceren. Op de tentoonstelling werd voor het eerst elektrisch licht toegepast, een toen nog nieuwe techniek. Waarschijnlijk was Leichel er aanwezig om zijn orgelbouw te promoten. Het is dus geen aanduiding van de datum van de bouw van het orgel.

Dit komt ook overeen met wat H. Vuyk en Jan van Niekerk hebben ontdekt in de archieven  in Tiel. In de notulen van de kerkvoogdij uit die tijd staat dat het  het orgel in 1899 is afgekeurd en dat er  een advertentie is geplaatst voor een nieuw orgel. Leichel voerde de opdracht uit.  Het orgel  is in 1900 in gebruik genomen. Lees het artikel over 150 jaar organisten.

Voor een foto van de orgelbouwer: zie hier. In 1977 heeft Pels en Van Leeuwen het gerestaureerd. Bij de restauratie is de Bourdon 16' van het hoofdwerk gesplitst waardoor het basdeel beschikbaar kwam als subbas 16' voor het pedaal. Daardoor kreeg het pedaal een zelfstandig register. Ook is het register mixtuur geplaatst waarvoor het (niet origineel) register Vox Celeste moest wijken.

Later heeft kaat en tijhuis een tweede restauratie verricht. Dit staat echter niet vermeld op de lijst van restauraties.

In 2007 is het orgel door de firma A. Nijsse en Zoon nagezien en waar nodig hersteld. In 2018 is door dezelfde firma op advies van organist Hans Vuijk een koppelingpedaal naar bovenwerk geplaatst. Hierdoor werden de mogelijkheden om muziekliteratuur op het orgel te spelen sterk vergroot.  Ook gaf deze koppeling de mogelijkheid met een uitkomende stem te spelen, wat erg bruikbaar is bij het begeleiden van de gemeentezang.                                                                                                                                                                         Het orgel kent momenteel (2023) de volgende dispositie:

 Hoofdwerk: Bourdon 16 voet; Prestant 8 voet; Holpijp 8 voet; Octaaf 4 voet; Flute 4 voet; Quint 2 2/3 voet;    Octaaf 2 voet; Mixtuur; Trompet 8 voet

Bovenwerk                                                                                                                                                                                Lieflijk Gedackt 8 voet ;   Salicional 8 voet; Flute à travers 4 voet; Octaaf 4 voet;            Gemshoorn 2 voet

Pedaal                                                                                  Subbas 16 voet

Speelhulpen                                                                                                                                                                               Koppel pedaal-bovenwerk; Koppel hoofdwerk-bovenwerk;   Koppel pedaal-hoofdwerk; Tremulant                                                                                   

Front                                                                                                                                               Het orgel heeft een neo-rococo front. Op het middenstuk staat een beeldje van een luitspelend engeltje. 

Karel Marinus Van Puffelen*

Een eerder orgel werd gebouwd in 1868 door k. m. van puffelen uit Zaltbommel. Karel Marinus Van Puffelen, in 1826 in Middelburg geboren, leerde vanaf 1852 het vak van orgelbouwer o.a. bij Carl Friedrich Naber (1796-1861) uit Deventer, die voor de katholieke kerk in Zaltbommel een bescheiden orgel bouwde. Van 1856 tot 1859 werkte Karel Van Puffelen samen met Nicolaas Antonie, een zoon van Carl Naber. In Zaltbommel had Andries Wolfferts uit Rotterdam een nieuw orgel gebouwd in de Sint Maartenskerk, met gebruik van oud pijpwerk en delen van de kas van het oude orgel. In 1860 besteedde de stad Zaltbommel het onderhoud aan de firma N.A. Naber. Op dat moment was waarschijnlijk de officiële samenwerking van Van Puffelen met N.A. Naber al beëindigd maar kennelijk heeft Van Puffelen hem hierbij nog geholpen. In 1862 vestigde Van Puffelen zich in Zaltbommel. Vandaaruit heeft hij minstens 19 orgels gebouwd of gerepareerd, bijvoorbeeld in Zaltbommel , Waardenburg, Neerijnen, Heerewaarden, Kerkdriel en Niewaal. In Heerewaarden werd op 26 juli 1868 het orgel dat Van Puffelen had gebouwd in gebrui genomen. Het oude orgel werd te koop aangeboden in de Kerkelijke Courant van 19 augustus 1899.

* In het tijdschrift va de Historische Kring Bommelerwaard, jrg. 60,nr. 181, Maart 2024, bl. 17-18 staat een artikel over K.M. Van Puffelen van de hand van A. R. Koppejan. 

Op de website van het streekarchief van de Bommelerwaard is onderstaand  front uit 1870   te zien van dit orgel.

Het orgel staat echter hier niet vermeld

Ga naar orgelbouwer Leichel